Jak nauczyć dziecko korzystać ze złości?

Złość jest potrzebna, chroni nas i pozwala o siebie zadbać. Gdybyśmy nie odczuwali tej emocji to trudno byłoby nam sięgać po swoje, dopominać się czy stawiać warunki.

Jak nauczyć dziecko korzystać ze złości? Co jest ważne:

rozpoznawanie emocji u siebie i innych (małe dzieci nie wiedzą co czują, trzeba je tego nauczyć. Robimy to poprzez odzwierciedlanie zachowania)
tolerowanie emocji (wszystkie emocje są potrzebne, zarówno te pozytywne jak i negatywne, bo pozwalają nam przetrwać. )
nazywanie emocji, mówienie o emocjach (nazywaj emocje swoje i dziecka. Opowiedz dziecku co było ok, a co nie. Np. zdenerwowałam się bo nie lubię gdy niszczysz swoje zabawki.)
wgląd w ich przyczyny, korzystanie w działaniu (porozmawiaj i wytłumacz. Zaproponuj rozwiązania.)

Złe komunikaty najczęściej stosowane przez rodziców i opiekunów:

„Nie ma o co płakać” – jestem smutny ale to nie jest ważne. Powinienem nie być smutny – mam z tego powodu złość na siebie i poczucie winy (tłumienie emocji);

„Przestań się złościć” – tłumię złość, nie wiem skąd się bierze, nie potrafię się z nią obchodzić.

Tłumienie emocji powoduje ich nawarstwianie się, kumulowanie się i prowadzi do zaburzeń nastroju, nie kontrolowanych wybuchów złości a nawet agresji.

Konsekwencje niewyrażonej złości :

objawy psychosomatyczne np. bóle głowy, problemy żołądkowe
bierna agresja (spóźnianie, docinki)
problemy ze snem, jedzeniem
zaburzenia nastroju

Wszystkie emocje są potrzebne, bo pozwalają nam przetrwać.

Najpopularniejsze sposoby na złość. Ale czy są skuteczne?

ROZŁADOWYWANIE EMOCJI:

wykrzyczenie
ugniatanie
tupanie
malowanie
skakanie
wybieganie

To sposoby skuteczne tylko na nadmiar energii związany z przeżywaną emocją. Należy pamiętać, że działa tylko na chwilę, ale dziecko nadal nie zrozumie emocji. Należy po zniknięciu nadmiaru energii powrócić do sytuacji w rozmowie. Nazwij, wyjaśnij, porozmawiaj z dzieckiem o tym co się wydarzyło.

WYCISZENIE EMOCJI:

spokojna muzyka
przytulanie
czytanie bajek relaksacyjnych
wspólna spokojna zabawa
stymulacja zmysłów (huśtanie, masaże)

To również sposoby, które pomagają tylko na chwilę. Nie dają zrozumienia, wglądu i tolerowania danej emocji.

Powyższe sposoby uczą pozbywania się emocji, czyli pozbywania się czegoś ważnego co czujemy, tego co jest nasze.

Z dzieckiem pełnym emocji trudno jest rozmawiać. Gdy się uspokoi zawsze należy wrócić do danej sytuacji, nazwać emocje, pomóc je zrozumieć i zaakceptować.

CO ROBIĆ GDY MAMY ATAK ZŁOŚCI U DZIECKA:

zatrzymaj agresję fizyczną
nie krzycz, mów cicho i spokojnie
bądź z dzieckiem fizycznie na jednym poziomie
nie dokładaj bodźców
zmień pomieszczenie zabierając dziecko do innego pokoju
starsze dziecko poinformuj o normach (w sklepie nie wolno krzyczeć, to przeszkadza innym)

Gdy silna złość minie – porozmawiaj, nazwij i wytłumacz.

Jak rozmawiać o agresji ?

w silnych emocjach dziecko nie panuje nad swoim ciałem. Robi rzeczy, których robić nie chce.
opowiedz dziecku o swoich emocjach, że nie chcesz żeby tak robiło, że sprawia Ci to przykrość, ból.
uwolnij od poczucia winy i zapewnij większą kontrolę czyli: – oddziel ciało od umysłu (to Twoja noga mnie kopnęła, czy możesz tak zrobić żeby już mnie więcej nie kopała? – wyodrębnij emocje (ale złość Cię zaatakowała, zamiast „ale jesteś zły”).

WAŻNE INFORMACJE:

hamowanie i planowanie reakcji zaczyna się rozwijać około 2 r.ż
proces mielinizacyjny (dojrzewania układu nerwowego) kończy się dopiero w wieku 28 lat

Więc nie jest możliwe żeby 2 czy 3 latek nie wybuchał złością 🙂 Natomiast wraz z wiekiem dziecko powinno umieć coraz lepiej radzić sobie z emocjami i nad nimi panować. Jeśli u starszych dzieci nadal występują niekontrolowane napady złości lub agresji może to świadczyć o zaburzeniach rozwojowych lub to dziecko nie zostało nauczone prawidłowego przeżywania emocji i nadal nie potrafi ich nazwać, zrozumieć i zaakceptować.

Chcąc zapobiec wybuchowi złości u dziecka zadbaj o jego potrzeby:

upewnij się czy nie jest głodne, spragnione czy senne
upewnij się czy nie jest przestymulowane np. poprzez długie przebywanie w hałasie (przedszkole, impreza rodzinna); poprzez długotrwałe korzystanie z urządzeń ekranowych

ZŁOŚĆ BEZ POWODU NIE ISTNIEJE. Nam dorosłym, może wydawać się, że nic się nie stało. Ale dla dziecka to ważny powód. Należy o tym pamiętać.